DAGBLADWINKEL BIJZONDER GOEDE PLEK OM STRIPS TE VERKOPEN
Alexis Dragonetti: “kleine toonbankdisplay of molen met bestsellers doet wonderen”
Ballon Media werd opgericht op 1 april 2008. Toen werden de activiteiten van De Ballon, een kinderboekenuitgever met meer dan twintig jaar ervaring, boekenverdeler Balloon Books en striplabel Mezzanine samengebracht onder een nieuwe gemeenschappelijke koepel. Ballon Media ontplooit zijn activiteiten in drie entiteiten vandaag: kinderboekenuitgever Ballon Kids, stripverhalenuitgever Ballon Comics en boekenverdeler Ballon Media Sales (in Vlaanderen en Nederland). We hadden een gesprek met CEO Alexis Dragonetti, over de toekomst van de strip en het potentieel ervan in de dagbladwinkel.
Ballon Media
• 500 titels in eigen catalogus, 2.000 extern.
• 750 referenties in kinderboekencatalogus.
• Omzet: 15,8 miljoen euro (2017).
• Medewerkers (vast): 45. Freelanceauteurs (boeken en strips samen): 150. Breed netwerk vertalers en correctoren.
• Zetel: Antwerpen.
• Verdeling richting perswinkels via AMP, Imapress en Daphne en rechtstreeks naar enkele grote winkels zoals Press Shops.
• Aantal verkooppunten: 2.000 (Vlaanderen en Nederland samen).
SPECIALE ACTIES VOOR TIENDE VERJAARDAG
De uitgever bestaat in 2018 exact tien jaar. “In het najaar zullen er zeker enkele commerciële acties volgen om onze verjaardag te vieren”, steekt Dragonetti van wal. “Wat dat zal zijn, is nog niet helemaal duidelijk. Het idee om enkele reeksen tegen promoprijzen aan te bieden, werd al geopperd. Er staat echter nog niks vast. Ook uw lezers mogen zich zeker aan enkele acties verwachten.” Staat genoteerd!
BALLON COMICS
Onder de noemer Ballon Comics verdeelt de groep enerzijds enkele striptitels waarvan die zelf het copyright bezit, anderzijds beheert de groep de Nederlandstalige rechten op de titels van de Franse groep Média-Participations, eigenaar van uitgeverijen Dargaud, Dupuis en Le Lombard. “Wij zijn verantwoordelijk voor de totale exploitatie van die Nederlandstalige versies. We kiezen welke boeken in het Nederlands worden gebracht, verzorgen de vertaling, de productie, de commercialisatie, het herdrukken, het stockbeheer en zo meer.”
STRIPMARKT
Stijgende omzet
In 2009 haalde de groep een omzet van om en bij de 9 miljoen euro. In 2017 werd er afgetikt op 15,8 miljoen euro. “Die stijging is organisch gegroeid, we hebben in die periode nooit acquisities gedaan. Sinds de oprichting is er nooit echt een daling geweest, en zijn we elk jaar gestaag gegroeid tussen de 4% en 6%. Dat is een bijzonder mooie evolutie, zeker gezien de huidige moeilijke marktsituatie. Strips in Vlaanderen en Wallonië maken deel uit van het culturele patrimonium, terwijl dat in Nederland bijvoorbeeld niet het geval is. Daar is de stripmarkt goed voor slechts 2% van de totale boekenmarkt.”
Spin-offs vinden een groot publiek
Hoe evolueerde de stripmarkt in ons land de voorbije paar jaar? “Op vijf jaar tijd bekeken is dit zeker een stabiele markt. De stripmarkt in Vlaanderen is goed voor 14% van de totale boekenmarkt (één boek op zeven in volume). In Vlaanderen worden er jaarlijks 14 miljoen boeken verkocht, dus circa twee miljoen daarvan zijn strips. Dat zijn cijfers van de reguliere verkoop, exclusief bijvoorbeeld deals met kranten en dergelijke die worden gesloten. Het is goed dat je de evolutie op enkele jaren tijd bekijkt. Want dit is een markt waarin er af en toe wel eens een uitschieter verschijnt, en dat vertekent dan de cijfers van dat jaar. De zes titels van Amoras waren goed voor honderdduizenden verkochte exemplaren bijvoorbeeld. De stripmarkt is bijzonder dynamisch, vandaar dus ook de goede cijfers. Er worden op regelmatige basis spin-offs gelanceerd, bijvoorbeeld die van Thorgal en XIII. Een bestaande reeks uitbreiden met een spin-off vindt steeds een groot publiek en is een diepgaande trend geworden in ons land. Deze evolutie ondersteunt de markt erg goed. Zo is Amoras in Vlaanderen bijzonder marktbepalend geweest. De Miekes kregen in 2017 een eigen album, wat ook een boost creëerde, en dat stimuleerde dan de verkoop. En in 2019 lanceren we een spin-off van Jommeke. Met andere woorden, de markt is stabiel, maar dat ligt onder meer aan het feit dat zowel wijzelf als Standaard Uitgeverij (waarmee Ballon Media een samenwerking is aangegaan om het online verkoopplatform Yieha op te richten, n.v.d.r.) editoriaal gezien dynamisch is geweest.”
150.000 STRIPS VIA DAGBLADKANAAL
In het dagbladkanaal worden jaarlijks zo’n 150.000 strips verkocht. Dat is goed voor 8% van de totale stripmarkt. “Dat is op dit moment dalend, maar er zijn wel wat fluctuaties geweest. AMP is er bijvoorbeeld een tijdje mee gestopt. Toen hebben we zeker aan numerieke distributie verloren.”
Goed striprayon
Ballon Media verdeelt zijn titels enerzijds rechtstreeks, vooral aan zaken met een groot striprayon, en anderzijds via partners (zie kaderstuk). Wat is voor Alexis een interessant striprayon? “Om eerlijk te zijn, elke rayon, hoe klein die ook is, is belangrijk voor ons. Elk punt waar we aanwezig zijn, de numerieke distributie, is van tel. De grootte ervan maakt in principe niet uit. Uiteraard zul je in een stripspeciaalzaak enkele duizenden referenties hebben, terwijl dat in een dagbladwinkel geen nut heeft. Een goed striprayon is met andere woorden afhankelijk van verkooppunt tot verkooppunt.”
GROTER POTENTIEEL SITUATIE VANDAAG
“Ik ben er rotsvast van overtuigd dat het potentieel om strips in een dagbladwinkel te verkopen substantieel veel hoger ligt dan vandaag het geval is. Uiteraard hebben we een daling gezien toen AMP stopte met de verdeling van boeken en strips, maar dat is nu gelukkig rechtgezet. Anderzijds blijft de opportuniteit te veel onbenut. De kostprijs van een strip is laag. Alle bestsellers kosten voor de klant niet meer dan vijf à zes euro, dus een strip is zeker een impulsaankoop. Een dagbladwinkel is mijns inziens dan ook een bijzonder goede plek om strips aan de man te brengen.”
Nog meer ondersteuning
“Het potentieel dat we verloren hebben, is zeker niet structureel en kan worden ingevuld door een bredere uitzet. Daarmee bedoel ik het aantal verkooppunten waar strips beschikbaar zijn. Er staat al veel op de toonbank van een dagbladwinkelier, dat besef ik, maar een kleine toonbankdisplay of een molen met enkele bestsellers zou wonderen kunnen doen. Wij zullen hierbij in de toekomst ook meer ondersteunen. We bevragen trouwens momenteel elk verkoopkanaal hoe we meer kunnen helpen.”
Geloof in strips!
“Kleine verkooppunten zijn strips een beetje uit het oog verloren. Ik pleit dus bij alle verkopers om te geloven in het product ‘strip’. Het is een impulsaankoop en het maakt deel uit van ons culturele patrimonium. Als je dat uitstalt, zal het regelmatig verkopen. Geloof erin!”
TOPPERS/TRENDS
Welke strips scoren er goed in ons land? “Het Nederlandstalige en Franstalige landschap verschilt sowieso veel van elkaar, maar hebben wel gemeen dat hun eigen culturele patrimonium goed standhoudt. De best verkochte reeks in Vlaanderen is De Kiekeboes, die ondertussen toch ook al aan 150 albums zit. Asterix duikt altijd de top vijf in als er een nieuwe titel is, en dat was in 2017 dus het geval. Indien er een jaar geen nieuwe Asterix verschijnt, wordt die plaats in Vlaanderen – op nummer vijf wel te verstaan – ingenomen door Thorgal, XIII, Largo Winch of Blake & Mortimer. Qua nettoverkoop liggen die vier reeksen dicht bij elkaar. Met andere woorden, de top vijf fluctueert wel een beetje, afhankelijk van het feit of er dat jaar binnen een bepaalde reeks een nieuwe titel is verschenen of niet. Asterix is echter toch wel bijzonder. Een nieuwe titel vliegt telkens de deur uit in Vlaanderen, maar ook en vooral in Franstalig België en Frankrijk, waar van zo’n nieuw nummer makkelijk 1,6 miljoen exemplaren worden verkocht, vijf keer meer dan gelijk welke andere reeks. Bovendien is Asterix even populair in Vlaanderen als in Wallonië.” Largo Winch, Thorgal, Blake & Mortimer en XIII scoren in Vlaanderen best goed. “Reeksen zoals Jommeke en Suske & Wiske maken nu echter eenmaal deel uit van ons culturele patrimonium, dus die zullen nooit uit de top vijf verdwijnen. Van elke nieuwe titel gaan er makkelijk tienduizenden exemplaren de deur uit. Net daaronder zijn er nog De Blauwbloezen, Lucky Luke en Guust Flater die goed scoren. Van die laatste reeksen gaan er elk jaar wel een paar duizend exemplaren per titel de deur uit.
Top vijf Vlaanderen
1. De Kiekeboes
2. Asterix
3. Jommeke
4. Suske en Wiske
5. FC De Kampioenen
Top vijf Wallonie
1. Asterix
2. Titeuf
3. Kuifje
4. Les Vieux Fourneaux - Krasse Knarren (nieuwe reeks die erg goed verkoopt)
5. Largo Winch
