“Informeren over minder schadelijke alternatieven onmogelijk in België”

Wereldwijd reeds 15,4 miljoen IQOS-gebruikers waarvan 72% gestopt is met roken

De internationale tabaksmarkt zit in een drastische transformatie. Minder schadelijke alternatieven zoals de elektronische sigaret winnen sterk aan populariteit. Philip Morris gaat volledig mee in dit verhaal en heeft al meerdere miljarden geïnvesteerd in onderzoek naar en de ontwikkeling van minder schadelijke alternatieven voor het roken. “In België wordt het echter bijna onmogelijk gemaakt om de voordelen van minder schadelijke alternatieven rechtstreeks aan de volwassen roker uit te leggen”, aldus Pierre Deraedt, Directeur External Affairs voor België en Luxemburg bij Philip Morris Benelux.

Geen communicatie en reclame

IQOS wordt nog steeds niet verkocht in België. Wat zijn de laatste hinderpalen die moeten worden weggewerkt?

Pierre Deraedt: “Alvorens het IQOS-apparaat en de bijhorende tabakssticks HEETS in België gecommercialiseerd mogen worden, moet er een notificatieprocedure worden doorlopen. Dat geldt voor elk nieuw tabaksproduct dat een bepaalde fabrikant op de markt wil brengen.

Hierbij moet door de fabrikant zes maanden voor de beoogde commercialisatiedatum een uitgebreid dossier bij de overheid worden ingediend. Indien het dossier beantwoordt aan de wetgevende vereisten, kan het product in principe op de markt worden gebracht zes maand na indiening. Maar daar ligt volgens ons niet echt het probleem. Eenzelfde procedure werd namelijk in tal van Europese lidstaten reeds succesvol doorlopen.

De grootste hinderpaal om ons product succesvol in de markt te brengen, is het zeer restrictieve wetgevende kader dat in België van toepassing is voor de commercialisatie ervan. In België wordt er weinig tot geen onderscheid gemaakt tussen de traditionele tabaksproducten en de innovatieve producten die een beter alternatief zijn. Zo gelden inzake communicatie en informatieverstrekking naar rokers toe dezelfde restrictieve regels voor traditionele producten als voor e­sigaretten of verwarmde tabaksproducten. Zo mag men bijvoorbeeld geen informatie verstrekken aan rokers inzake het verschillende risicoprofiel van de verschillende producten en zal het reclameverbod in krantenwinkels en tabaksspeciaalzaken dat begin dit jaar door het parlement aangenomen werd evengoed geldig zijn voor e-sigaretten als voor verwarmde tabaksproducten.

Onder die omstandigheden wordt het dus enorm moeilijk om een nieuw product onder de aandacht te brengen van rokers die ondanks alle inspanningen van de overheid blijven roken. Laat staan om hen ervan te overtuigen om hun traditionele sigaret volledig in te ruilen voor een beter alternatief. In feite wordt de overheersende positie van de traditionele sigaret in stand gehouden door het huidige beleid. Er is volgens ons dus nood aan een aangepast wettelijk kader voor wetenschappelijk onderbouwde betere alternatieven voor het roken, zodat deze op een effectieve manier kunnen bijdragen aan het verder reduceren van het aantal rokers in België.

Uiteraard moet hierbij doordacht te werk worden gegaan zodat men aan de ene kant de nodige communicatiemiddelen toelaat naar de rokers toe, maar ook de nodige regels toepast om zoveel mogelijk te vermijden dat niet-rokers, ex-rokers en jongeren zouden worden aangesproken.”

Wanneer verwachten jullie wel van start te kunnen gaan in België?

Deraedt: “Zolang de overheid niet op een of andere manier erkent dat innovatieve, wetenschappelijk onderbouwde betere alternatieven een belangrijke positieve rol kunnen spelen in het reduceren van het roken, vrees ik dat er weinig zal bewegen. Maar zeg nooit nooit. Men ziet toch meer en meer landen die duidelijk in die richting evolueren, waaronder sommige van de traditioneel meest restrictieve landen inzake tabaksbeleid.”

Markt

In hoeveel landen wordt het product ondertussen al verkocht?

Deraedt: “IQOS wordt ondertussen gecommercialiseerd in meer dan 50 markten. Naargelang de markt kan het product reeds in het hele land beschikbaar zijn of voorlopig nog beperkt blijven tot een aantal belangrijke steden. In de EU is IQOS beschikbaar in meer dan 20 lidstaten en zijn er dus maar een zeer beperkt aantal landen waar het nog niet beschikbaar is, waaronder België en Luxemburg. Dit in tegenstelling tot de ons omringende landen.”

Waar scoort het bijzonder goed in vergelijking met e-rookwaren? Waar minder en wat is daar de reden voor?

Deraedt: “In tegenstelling tot e-sigaretten die op basis van vloeistoffen werken, wordt er met IQOS nog steeds tabak gebruikt. Deze wordt weliswaar niet verbrand maar verwarmd zodat er ook hierbij geen rook wordt geproduceerd maar wel een aerosol. Zowel e-sigaretten als IQOS vormen een relevant beter alternatief dan het blijven doorroken van traditionele sigaretten, maar met verschillende karakteristieken. Elke roker is verschillend en kan dus belang hechten aan verschillende zaken. Zo zal bijvoorbeeld voor de ene het ritueel en voor de andere de smaak een prominentere rol spelen om een product als een volwaardig alternatief aan te nemen.”

Welk aandeel heeft het product reeds in jullie wereldwijde portfolio, en hoe is dit aandeel sinds de allereerste lancering enkele jaren geleden geëvolueerd?

Deraedt: “Over het volledig jaar 2019 was het wereldwijde volume-aandeel van rookvrije alternatieven binnen ons portfolio 7,6%. In 2016 was dat nog maar 0,9%. In 2019 vertegenwoordigde dit al een kleine 19% van onze netto-inkomsten wereldwijd, in 2016 was dat nog een kleine 3%. We schatten dat er halfweg 2020 ondertussen zo’n 15,4 miljoen IQOS-gebruikers zijn waarvan er zo’n 72% volledig gestopt zijn met roken en de rest in verschillende stadia van conversie zit, met de bedoeling die ook volledig de doen stoppen met roken. Van het totaal aantal IQOS-gebruikers zijn er zowat 4,3 miljoen in de EU. Dat komt ongeveer overeen met een marktaandeel van 4% voor HEETS in de EU als we de traditionele sigaretten en de HEETS samentellen. In dezelfde periode vorig jaar werd dat nog geschat op zo’n 2%. Het gaat dus sterk vooruit, zeker als men bedenkt dat het niet eens overal beschikbaar is. Men ziet trouwens ook grote verschillen inzake marktaandeel tussen de verschillende landen in de EU. Zo zijn er reeds EU-landen die 10% marktaandeel benaderen of zelfs overschrijden en andere waar het iets trager gaat. Vaak heeft dat ook te maken met de regelgeving in de landen en welke rol de beleidsmakers aan rookvrije alternatieven toedienen.”

VS staat gedeeltelijke informatie toe

Op 7 juli 2020 heeft de Amerikaanse FDA bekendgemaakt dat ze jullie toestemming geeft om bij de marketing van IQOS een aantal zaken te communiceren naar de rokers toe. PMI had toestemming gevraagd om te kunnen zeggen dat het gebruik zowel een ‘aangepast risico’ als een ‘aangepaste blootstelling’ in zich draagt. Wat werd precies door de FDA aanvaard? Wat betekent deze beslissing voor jullie en op basis waarvan werd deze beslissing genomen?

Deraedt: “Na een 3 jaar durende evaluatie van een uitgebreid wetenschappelijk dossier dat door ons moederbedrijf Philip Morris International was ingediend, heeft de Amerikaanse Food and Drug Administration op 7 juli 2020 inderdaad de toestemming gegeven om IQOS te commercialiseren als een ‘modified risk’ tabaksproduct. Nadat de FDA in mei 2019 reeds de toestemming had gegeven om het product in de VS op de markt te brengen, komt zij nu ook tot de conclusie dat bij het commercialiseren van IQOS een aantal boodschappen mogen worden gebruikt, nl.:

• Het IQOS-systeem verwarmt tabak, maar verbrandt het niet.

• Dit leidt tot een significante vermindering van de productie van schadelijke en potentieel schadelijke chemische stoffen.

• Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat het volledig overschakelen van conventionele sigaretten naar IQOS de blootstelling van het lichaam aan schadelijke of potentieel schadelijke chemicaliën aanzienlijk vermindert.

Dit is een zeer belangrijke doorbraak voor ons en miljoenen volwassen rokers in de VS die anders zouden blijven roken. Het staat hen toe om een goed geïnformeerde keuze te maken en volledig over te stappen van sigaretten naar betere, rookvrije alternatieven.”

Kan deze FDA-beslissing ook zorgen voor een versnelde goedkeuring om IQOS in ons land te lanceren?

Deraedt: “Uiteraard kan deze FDA-beslissing een significante rol spelen in hoe beleidsmakers wereldwijd naar ons product kijken. Dit geldt trouwens ook voor het steeds groeiende aantal gereputeerde instanties, zoals het RIVM in Nederland of het BfR in Duitsland, die zich over ons product buigen en die tot gelijkaardige bevindingen komen als ons eigen wetenschappelijk werk. Een robuuste wetenschappelijke onderbouwing is een voorwaarde voor goed beleid. Blijft natuurlijk de vraag in welke mate dit in België zal worden opgevolgd worden.”

Wat werd er hieromtrent in april beslist door de Hoge Gezondheidsraad? Ik lees bijvoorbeeld dat de HGR adviseerde om de huidige regelgeving voor sigaretten ook toe te passen op verwarmde tabaksproducten zoals IQOS. Dat is toch minder goed nieuws?

Deraedt: “Het rapport van de HGR heeft zich verdiept in het beschikbare wetenschappelijke werk dat bestaat over verwarmde tabaksproducten, zowel van fabrikanten als van onafhankelijke instanties. Op wetenschappelijk vlak stroken hun bevindingen grotendeels met de onze. Hoewel het rapport nog een aantal belangrijke aandachtspunten aanstipt, erkent het ook het potentieel van deze producten inzake verminderde schadelijkheid. Het is dan ook in onze ogen vreemd dat het rapport aanbeveelt om verwarmde tabaksproducten op dezelfde manier te reguleren als traditionele sigaretten. Zoals eerder aangegeven is het nu net daar waar het schoentje knelt als men een positieve rol wil geven aan minder schadelijke alternatieven. Hoe kan men doorwinterde rokers degelijk informeren over en doen overstappen op betere keuzes die voorhanden zijn, als men ze identiek op dezelfde manier behandelt als de traditionele sigaret?”